Áp lực nợ xấu ngân hàng ngày càng tăng vì dịch COVID-19

Theo chuyên gia tài chính – ngân hàng TS. Nguyễn Trí Hiếu, dịch bệnh kéo dài đã không chỉ làm doanh nghiệp khốn đốn mà ngay người lao động cũng bị giảm thu nhập, thậm chí mất việc. Trong khi đó, dịch bệnh chưa thể xác định được thời gian nào là đỉnh thì tình trạng người dân không có thu nhập để trả nợ vay tiêu dùng có thể kéo dài trên dưới 1 năm. Điều này dẫn đến nguy cơ nợ xấu của các ngân hàng và công ty tài chính sẽ tăng nhanh.

Trước tình hình trên, các ngân hàng, công ty tài chính đang tính các phương án tối ưu để cứu doanh nghiệp, kéo giảm nợ xấu có thể. Cụ thể, ngoài các phương án hỗ trợ lãi suất ưu đãi cho các khoản vay mới, khoan nợ hoặc giãn nợ cho khách hàng cũ, nhiều ngân hàng cũng đang tập trung hỗ trợ doanh nghiệp không rơi vào nhóm nợ xấu, thậm chí chấp nhận giảm lợi nhuận, nghiêm túc trích lập dự phòng rủi ro; đồng thời siết chặt chất lượng tín dụng các khoản vay mới, tránh làm nợ xấu phát sinh thêm.

Chẳng hạn, Vietcombank vừa quyết định giảm đồng loạt 10% lãi suất tiền vay đợt 2 (từ ngày 15/4) cho các khách hàng bị ảnh hưởng trực tiếp bởi dịch COVID-19, thời gian giảm đến hết ngày 30/9/2020. Với khách hàng ảnh hưởng gián tiếp bởi dịch, ngân hàng giảm 5% số tiền lãi phải trả ngân hàng đến 30/6/2020. Theo đó, tổng số khách hàng được giảm lãi suất đợt 2 là 90.000 khách hàng với qui mô tín dụng là 300.000 tỷ đồng, chiến gần 50% dư nợ hiện hữu tại Vietcombank. Đối tượng giảm lãi suất đợt 2 không bao gồm các khoản dư nợ đang được áp dụng chính sách ưu đãi lãi suất của Vietcombank.

Tuy nhiên, nguồn lực của các ngân hàng hiện nay là có hạn, không thể “cứu” mọi doanh nghiệp dù đã tiết giảm tối đa chi phí, giảm chi lương, chi thưởng, không chi cổ tức tiền mặt… Chính vì vậy, một số ngân hàng đang cơ cấu lại các khoản nợ xấu và chào bán.

Điển hình, đầu tháng 4 vừa qua, Chi nhánh Sở Giao dịch 2 BIDV đã thông báo chọn tổ chức đấu giá khoản nợ của Công ty TNHH xây dựng sản xuất thương mại Tài Nguyên. Tài sản thế chấp là quyền sử dụng đất và tài sản gắn liền với đất hình thành trong tương lai thuộc dự án Kenton Node (huyện Nhà Bè, TP Hồ Chí Minh) với toàn bộ số nợ gốc, tiền lãi phát sinh tại thời điểm bán đấu giá (tính đến ngày 29/3) là 4.063 tỉ đồng.

Một khoản nợ khác của Chi nhánh Sở Giao dịch 2 này cũng được rao bán tiếp trong tháng 4 là của Công ty nhà Hưng Ngân, gồm toàn bộ dư nợ gốc và dư nợ lãi phát sinh đến thời điểm thực hiện giao dịch bán nợ là 512 tỉ đồng. Tài sản bảo đảm của khoản nợ là nhiều bất động sản của doanh nghiệp tại TP Hồ Chí Minh, Hà Nội, Phú Quốc (Kiên Giang)…

Techcombank cũng liên tục rao bán các tài sản thế chấp lớn. Cũng trong tháng 4 ngân hàng này rao bán hai bất động sản tại Tây Ninh với tổng giá trị hơn 1.220 tỉ đồng. Ngay cả VAMC cũng dồn dập bán đấu giá hàng trăm khoản nợ đã mua lại từ các tổ chức tín dụng. Mới nhất, VAMC thông báo đấu giá lần hai khoản nợ của Công ty cổ phần bất động sản Việt Toàn Cầu mua lại từ Agribank với giá khởi điểm hơn 22 tỉ đồng.

Theo đánh giá của các chuyên gia, với áp lực nợ xấu ngày một tăng, mục tiêu đưa nợ xấu của toàn ngành ngân hàng về dưới 3% trong năm nay khó có thể thực hiện được. Theo ông Nguyễn Đình Tùng, nếu Nhà nước có chính sách lớn thúc đẩy chính sách tài khoá, tiền tệ, hy vọng có thể rút ngắn thời gian khó khăn này.

Trước đó, NHNN cũng khẳng định trong thời gian tới, NHNN sẽ tiếp tục điều hành lãi suất theo hướng tiếp tục giảm để hỗ trợ người dân, doanh nghiệp; đồng thời, tiếp tục theo dõi chặt chẽ thanh khoản của các tổ chức tín dụng để có phương án điều hành nghiệp vụ thị trường mở phù hợp. Trường hợp tổ chức tín dụng khó khăn về thanh khoản hoặc có nhu cầu để cho vay các lĩnh vực ưu tiên, NHNN sẽ xem xét tái cấp vốn. Trong trường hợp cần thiết, NHNN sẽ điều chỉnh mạnh hơn chính sách tiền tệ để hỗ trợ nền kinh tế.