Biến đổi khí hậu gây ra hơn 30% số ca tử vong liên quan đến nắng nóng

Nghiên cứu trên được công bố trên tạp chí Nature Climate Change, do một nhóm 70 chuyên gia quốc tế thực hiện, là một trong những nghiên cứu đầu tiên và lớn nhất đánh giá những hậu quả về sức khỏe đã xảy ra do biến đổi khí hậu. Theo đó, dữ liệu từ 732 địa điểm tại 43 quốc gia trên khắp các lục địa có người sinh sống cho thấy hiện tượng ấm lên toàn cầu có thể là nguyên nhân trực tiếp gây ra trung bình 37% số ca tử vong liên quan đến nắng nóng.

Tác giả nghiên cứu Antonio Gasparrini, Giáo sư thống kê sinh học và dịch tễ học thuộc trường Vệ sinh và Y học nhiệt đới London (Anh) nhấn mạnh “Biến đổi khí hậu không phải là điều gì đó xảy ra trong tương lai xa… Chúng ta giờ đã có thể đo lường những tác động tiêu cực của nó đến sức khỏe con người, ngoài các tác động đến môi trường và sinh thái đã được biết đến”.

Các tác giả cho biết nếu dùng phương pháp nghiên cứu này áp dụng với toàn thế giới, số ca tử vong do nắng nóng liên quan đến biến đổi khí hậu có thể lên tới 100.000 ca/năm.

Tỷ lệ các ca tử vong liên quan đến nắng nóng do hiện tượng ấm lên toàn cầu trong nghiên cứu mới tương đối khác biệt giữa các quốc gia. Đơn cử như ở Mỹ, Australia, Pháp, Anh và Tây Ban Nha, tỷ lệ này gần như tương đương với mức trung bình của tất cả các quốc gia, từ 35% đến 39%. Đối với Mexico, Nam Phi, Thái Lan, Việt Nam và Chile, con số này là trên 40%. Với các quốc gia như Brazil, Peru, Colombia, Philippines, Kuwait và Guatemala, tỷ lệ tử vong liên quan đến nắng nóng do hiện tượng ấm lên toàn cầu là bằng hoặc hơn 60%.

Bằng phương pháp phức tạp kết hợp dữ liệu sức khỏe và những ghi chép về nhiệt độ từ năm 1991 đến năm 2018 cùng với mô hình khí hậu, các nhà nghiên cứu có thể so sánh số ca tử vong thực tế do nắng nóng với số ca ước tính trong trường hợp không có hiện tượng ấm lên toàn cầu do con người gây ra. Các nhà nghiên cứu phát hiện rằng việc nhiệt độ trung bình vào mùa Hè tăng lên 1,5 độ C kể từ năm 1991 tại các địa điểm được khảo sát không phải là nguyên nhân khiến tỷ lệ tử vong tăng cao, mà là do các đợt nắng nóng cùng các yếu tố như thời gian kéo dài, nhiệt độ ban đêm và độ ẩm.

Khả năng thích nghi của người dân cũng ảnh hưởng đến tỷ lệ tử vong do nắng nóng. Theo đó, nếu 95% dân số có điều hòa nhiệt độ, tỷ lệ tử vong sẽ thấp hơn. Tuy nhiên, trong trường hợp ngược lại hoặc nếu nông dân phải làm việc ngoài trời trong nhiệt độ 45 độ C để nuôi sống gia đình, hậu quả có thể rất thảm khốc. Ngay cả các quốc gia giàu có cũng không nằm ngoài nguy cơ trên. Đơn cử như năm 2003, một đợt nắng nóng liên tục ở Tây Âu đã cướp đi sinh mạng của 70.000 người.

Các nhà khoa học cảnh báo các đợt nắng nóng gây chết người có thể xuất hiện 1 lần trong 1 thế kỷ trước khi biến đổi khí hậu xảy ra vào giữa thế kỷ này. Nhà nghiên cứu Dan Mitchell thuộc Viện Môi trường Cabot, Đại học Bristol (Anh), nhấn mạnh đã đến lúc các nhà lãnh đạo trên thế giới cần thay đổi tư duy để nắm rõ được những nguy cơ mà biến đổi khí hậu gây ra đối với sức khỏe con người.