Bộ GD và ĐT: Nhiều phương pháp dạy chưa phù hợp với chương trình mới

Vẫn còn hiện tượng rập khuôn

Đại diện Bộ GD&ĐT khẳng định, chương trình tiểu học có nền tảng rất quan trọng để phát triển phẩm chất năng lực cho học sinh – một nội dung quan trọng trong chương trình giáo dục phổ thông mới. Chương trình bậc THCS, THPT sẽ tiếp tục phát triển phẩm chất năng lực này, đồng thời định hướng nghề nghiệp cho các em.

Theo chương trình giáo dục phổ thông mới, giáo viên phải là tổ chức dạy học và chỉ đạo. Ảnh: QT

Tuy nhiên, trải lòng về phương pháp dạy học hiện nay, TS Vũ Đình Chuẩn, Vụ trưởng Vụ Giáo dục Trung học, Bộ GD&ĐT cho rằng, nhiều giáo viên ứng dụng những phương pháp giảng dạy mới nhưng còn rập khuôn và lạm dụng. Cụ thể, TS Vũ Đình Chuẩn chia sẻ về buổi dự giờ ở một trường học với chủ đề “động vật dưới nước”.

“Ngay mở đầu, hình ảnh một chú cá bơi ra ở màn hình cùng với âm thanh sống động và liên tục thay đổi hình ảnh. Cô hiệu trưởng coi đây là hiện tượng rất độc đáo nhưng tôi thấy buổi dạy học không khác buổi trình chiếu phim. Sau đó, bất cứ bài học nào, giáo viên cũng cho trình chiếu. Việc ứng dụng công nghệ thông tin trong dạy học là điều tốt nhưng tôi nhận thấy giáo viên đang quá lạm dụng. Bộ GD&ĐT không hướng dẫn như vậy”, TS Vũ Đình Chuẩn nói.

Bên cạnh đó, TS Vũ Đình Chuẩn cũng “điểm mặt” cách dạy của giáo viên theo kiểu “thích gì dạy nấy”.

“Có hiện tượng, thầy cô thích phương pháp nào thì cứ áp dụng phương pháp đó từ đầu đến cuối. Tôi đi đến đâu dự giờ, các thầy cô cũng áp dụng bản đồ tư duy. Hình ảnh “con bạch tuộc” (Bản đồ tư duy – PV) xuất hiện rất nhiều ở các bài giảng. Nhưng thầy cô nên nhớ, không phải bài giảng nào cũng thực hiện điều này. Giáo viên cần uyển chuyển trong cách dạy. Có như vậy học sinh mới cảm thấy hứng thú với bài giảng”, TS Vũ Đình Chuẩn nhấn mạnh.

Thực tế, yêu cầu của phương pháp dạy học theo chương trình giáo dục phổ thông mới cũng đòi hỏi giáo viên phải linh hoạt trong phương pháp dạy học. Giáo viên thực hiện theo các bước: lựa chọn, sắp xếp và truyền thụ. Thầy cô là người lựa chọn chủ đề, sắp xếp cái gì trên, dưới; trước, sau; trong, ngoài, đặc biệt là kết cấu kiến thức theo chủ đề.

TS Vũ Đình Chuẩn khẳng định: “Việc dạy theo chủ đề đã được Bộ GD&ĐT yêu cầu các thầy cô dạy trong mấy năm nay. Mỗi học kỳ tổ chuyên môn làm 2 chủ đề. Nhưng các thầy cô cũng kêu khó khăn. Đến nay, không thể nói là khó khăn nữa bởi trong chương trình tổng thể và chương trình các môn học đều có định hướng phương pháp giáo dục. Đó là việc tích cực hoá hoạt động của học sinh. Đồng nghĩa với việc thầy cô phải đa dạng hoá phương pháp dạy học”.

Dẫn chứng về điều này, TS Vũ Đình Chuẩn cho rằng: Hiện học sinh nhiều tỉnh như: Lào Cai, Tuyên Quang, Hoà Bình có thể học trong, ngoài khuôn viên lớp học. Các thầy cô, học sinh có những điểm thực hành rất chân thực như ruộng mía, vùng trồng cam…

Tăng sự chủ động của học sinh

Không còn cách dạy theo phương pháp truyền thống ở 4 bức tường mà ngay trong lớp học có đã có các hình thức khác nhau: Làm việc nhóm, thí nghiệm, phát triển cộng đồng… Đấy là cách phát triển phẩm chất năng lực học sinh theo chương trình giáo dục phổ thông mới. TS Vũ Đình Chuẩn cho rằng, các thầy cô phải làm thế nào để học sinh suy nghĩ, thảo luận nhiều hơn.

Theo chương trình giáo dục phổ thông mới, phẩm chất là những tính tốt thể hiện thái độ hành vi ứng xử con người. Tính tốt thể hiện ở hành vi thái độ ứng xử con người. Cùng với năng lực tạo nên nhân cách. Phẩm chất được đánh giá bằng hành vi. Chưa có biểu hiện hành vi thì coi như hình thành phẩm chất không thành công; đồng thời chú trọng phương pháp dạy học trải nghiệm.