Đề nghị lùi thời gian áp dụng chương trình giáo dục, sách giáo khoa mới

Lùi thời gian áp dụng là cần thiết

Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Phùng Xuân Nhạ đọc tờ trình về tình hình thực hiện Nghị quyết số 88/2014/QH13 của Quốc hội về đổi mới chương trình, sách giáo khoa giáo dục phổ thông. Theo đó, Bộ Giáo dục và Đào tạo đã xây dựng dự thảo chương trình tổng thể, xin ý kiến rộng rãi của các tầng lớp nhân dân, sở Giáo dục và Đào tạo, các trường đại học, trường cao đẳng sư phạm, các cơ quan, tổ chức và cá nhân.

Tuy nhiên, tiến độ thực hiện việc xây dựng, thẩm định, thực nghiệm và ban hành chương trình giáo dục phổ thông mới chưa bảo đảm theo lộ trình đặt ra tại Nghị quyết 88 và Quyết định 404, thời gian thực tế cần nhiều hơn khoảng 1 năm so với dự kiến.

Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo Phùng Xuân Nhạ trình bày tờ trình. Ảnh: Văn Điệp/TTXVN

Vì vậy, Chính phủ trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội và Quốc hội xem xét, cho phép giãn tiến độ 1 năm; thời gian bắt đầu triển khai áp dụng chương trình, sách giáo khoa mới theo hình thức cuốn chiếu ở mỗi cấp học trên phạm vi toàn quốc đối với cấp tiểu học từ năm học 2019 – 2020, đối với cấp trung học cơ sở từ năm học 2020 – 2021 và đối với cấp trung học phổ thông từ năm học 2021 – 2022. Như vậy, so với lộ trình được quy định trong Nghị quyết của Quốc hội, việc áp dụng chương trình, sách giáo khoa mới sẽ chậm lại 1 năm ở các lớp tiểu học, 2 năm ở các lớp trung học cơ sở và 3 năm ở các lớp trung học phổ thông.

Sau khi Bộ trưởng Phùng Xuân Nhạ trình bày tờ trình, Chủ nhiệm Ủy ban Văn hóa, Giáo dục, Thanh niên, Thiếu niên và Nhi đồng của Quốc hội Phan Thanh Bình trình bày báo cáo thẩm tra. Thường trực Ủy ban cho rằng, do việc triển khai xây dựng chương trình, sách giáo khoa mới và các điều kiện bảo đảm đã bị chậm nên kiến nghị về lùi thời điểm áp dụng chương trình mới là cần thiết để có đủ thời gian chuẩn bị, tạo sự đồng thuận trong xã hội khi triển khai đại trà.

Tuy nhiên, đây là nội dung quan trọng, Thường trực Ủy ban đề nghị Chính phủ và Bộ GD&ĐT cần đánh giá nghiêm túc những công việc đã thực hiện, xác định đầy đủ nguyên nhân dẫn đến việc chậm trễ so với kế hoạch ban đầu; tính toán kỹ lưỡng khối lượng công việc còn lại và thời gian cần thiết để thực hiện, có sự lưu tâm thỏa đáng đến khả năng đáp ứng (cả cấp trung ương và địa phương) cũng như những khó khăn, thách thức có thể ảnh hưởng đến kế hoạch thực hiện. Từ đó nghiên cứu, đề xuất một số phương án lùi thời gian bắt đầu áp dụng và phương thức triển khai chương trình, sách giáo khoa mới; cung cấp đầy đủ thông tin về ưu điểm và hạn chế của các phương án để Quốc hội có căn cứ xem xét, quyết định.

Cân nhắc nhiều nội dung

Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Quốc hội Nguyễn Khắc Định cho rằng, việc lùi thời gian áp dụng triển khai chương trình, sách giáo khoa mới là cần thiết. Tuy nhiên, tờ trình cần nói rõ là tờ trình xin Quốc hội lùi thời gian bắt đầu thực hiện đổi mới chương trình, sách giáo khoa theo Nghị quyết 88.

“Phải nói thẳng rằng trước đây chúng ta ý chí muốn làm nhanh nên tính chưa kỹ, nay tình hình thực tế khó, qua triển khai mới thấy không làm nhanh được nên không lùi không được. Cần phân tích thêm tác động việc lùi như thế nào để chuẩn bị thời gian kỹ hơn, các điều kiện kèm theo. Thứ nữa, tác động của Nghị quyết Trung ương 6 Khóa XII về sắp xếp bộ máy, tinh gảm biên chế thì việc này khó khăn hơn trong thời gian tới nên cần có báo cáo kỹ càng và làm rõ bản chất vấn đề”, ông Nguyễn Khắc Định cho biết.

Bà Lê Thị Nga, Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Quốc hội cho rằng, nếu lùi thời hạn từ nay đến 2019 liệu có đảm bảo triển khai được áp dụng đổi mới hay không? Khi động đến giáo dục thì ý kiến tất nhiều và động đến mọi người, mọi nhà, đề nghị Chính phủ báo cáo rõ hơn, đảm bảo 2019 liệu áp dụng đảm bảo chất lượng không?

Phó Chủ tịch Quốc hội Tòng Thị Phóng phát biểu. Ảnh: Văn Điệp/TTXVN

Trưởng Ban Dân nguyện Nguyễn Thanh Hải hoàn toàn nhất trí với việc xin lùi thời hạn, tuy nhiên cần nhận diện kỹ lưỡng khó khăn và kinh phí có đảm bảo không? Bà Hải cũng lưu ý việc theo tiến độ thì năm 2018 – 2019 sẽ thực hiện đổi mới ở đồng loạt 3 lớp đầu cấp, nay lùi thời hạn sang 2019 – 2020, đổi mới từng lớp, từng cấp, do có sự thay đổi nên cần phân tích kỹ tại sao trước đây Nghị quyết 88 làm đồng loạt 3 lớp có ưu điểm gì, nay làm thành 3 năm thì có ảnh hưởng gì?

Đại biểu Nguyễn Thúy Anh cũng thống nhất phương án lùi thời điểm áp dụng chương trình, sách giáo khoa mới nhưng cần nói rõ vấn đề về tài chính, ngân sách.

Phó Chủ tịch Quốc hội Uông Chu Lưu cho rằng việc lùi thời hạn áp dụng cần cập nhật tinh thần của Nghị quyết Trung ương 6 Khóa XII. Tinh thần của Nghị quyết mới là đẩy mạnh xã hội hóa, sẽ có cái đổi mới. “Đề án đổi mới tinh gọn bộ máy nhà nước có chủ trương lớn rà soát sắp xếp đơn vị hành chính gọn và hợp nhất. Bây giờ số lượng trường lớp khác rồi, chỗ này đề nghị tính 1 năm hay 2 năm là hợp lý, 1 năm chưa chắc làm kịp. Theo tôi đã trình Quốc hội rồi, để làm toàn diện, bảo đảm khả thi nên lùi bắt đầu triển khai, áp dụng thí điểm từ 2019”, Phó Chủ tịch Quốc hội Uông Chu Lưu cho hay.

Tiếp thu ý kiến các đại biểu, Bộ trưởng Phùng Xuân Nhạ cho biết, với tinh thần khi áp dụng phải chắc và nhiều năm, tránh tình trạng chưa sửa đã phải sửa lại nên xin giữ nguyên phương án trình lùi thời hạn 1 năm. Bộ trưởng cũng cho biết, về tài chính, hiện mới giải ngân được phần chương trình tổng thể và bắt đầu chương trình môn học còn lộ trình sau này chuyển sang năm sau đi vào sách giáo khoa thì không vấn đề gì. Còn các địa phương thì Bộ Kế hoạch Đầu tư và Bộ Tài chính cũng có kế hoạch cân đối nhưng các điều kiện phải chuẩn bị song hành, đồng bộ.

Phát biểu kết luận Phiên họp, Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội Tòng Thị Phóng cho biết, Ủy ban thường vụ Quốc hội nhất trí với Chính phủ về việc báo cáo Quốc hội tình hình thực hiện Nghị quyết 88/2014/QH13 của Quốc hội về đổi mới chương trình, SGK giáo dục phổ thông.

Phó Chủ tịch Thường trực QH Tòng Thị Phóng đề nghị, Chính phủ, Bộ Giáo dục và Đào tạo chuẩn bị thêm bản báo cáo cập nhật nội dung toàn diện, kiểm điểm theo Nghị quyết 88 và cập nhật thêm nội dung triển khai thực hiện Nghị quyết Trung ương 6 Khóa XII về đổi mới, sắp xếp, tinh gọn tổ chức bộ máy.

Đặc biệt, cần có thêm tờ trình riêng về việc lùi thời điểm triển khai áp dụng chương trình giáo dục phổ thông và SGK mới.