EU sẵn sàng cho kịch bản ‘không thỏa thuận’ với Anh

Dựa vào kết quả đàm phán Anh – EU thời gian qua, bà von der Leyen nhận định những ngày tới sẽ có vai trò quyết định. Bà thừa nhận vẫn còn bất đồng trong 3 lĩnh vực, ảnh hưởng đến khả năng đạt thỏa thuận.

Vòng đàm phán mới nhất về thỏa thuận thương mại giữa EU với Anh đã được khởi động ở Brussels hồi đầu tuần trước nhưng đã phải tạm dừng vì một thành viên đoàn đàm phán của EU mắc bệnh viêm đường hô hấp cấp COVID-19. Sau đó, đàm phán đã được nối lại dưới hình thức trực tuyến, nhưng bất đồng giữa hai bên vẫn chưa được giải quyết.

Bà von der Leyen nhấn mạnh: “Dù kết quả thế nào, sẽ có sự khác biệt rõ ràng giữa việc là một thành viên đầy đủ của EU với việc chỉ là một đối tác có giá trị”. Bà cũng cảnh báo bất kỳ thỏa thuận thương mại nào với Anh thời hậu Brexit đều không được phép gây phương hại tới tính thống nhất của thị trường chung châu Âu, vốn được cho là “cánh cửa bảo vệ” cho sự thịnh vượng và giàu có của châu lục này. Bà nhấn mạnh London phải đồng ý với các quy định thương mại công bằng.

Hiện còn rất ít thời gian để hai bên có thể thảo luận và phê chuẩn bất kỳ thỏa thuận thương mại nào trước khi Anh chính thức rời thị trường chung EU vào ngày 1/1/2021. Nếu hai bên không đạt được thỏa thuận để kịp phê chuẩn trước ngày 31/12 tới, hoạt động thương mại giữa EU và Anh sẽ gặp rào cản thuế quan và các doanh nghiệp ở cả hai bên, nhất là phía Anh – theo nhận định của các chuyên gia kinh tế, sẽ chịu thiệt hại lớn.

Vương quốc Anh đã rời khỏi EU vào tháng 1/2020 nhưng đến nay vẫn đang trong quá trình đàm phán để đạt thỏa thuận điều chỉnh gần 1.000 tỷ USD trao đổi thương mại hằng năm trước khi giai đoạn chuyển tiếp kết thúc, dự kiến vào ngày 31/12 tới. Quyền đánh bắt cá cùng với các quy định về việc chính phủ hỗ trợ các doanh nghiệp Anh, các giải quyết tranh chấp trong tương lai giữa EU với Anh là những bất đồng chính cản trở hai bên tiến tới thỏa thuận. Cho đến nay, cả hai bên đều nói đã đạt được một số tiến bộ nhất định trong đàm phán nhưng không nói rõ đó là trong lĩnh vực nào.