Khơi dậy khát vọng, tạo động lực để người dân mong muốn thoát nghèo

Sáng 27/7, Quốc hội thảo luận ở hội trường về chủ trương đầu tư Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững giai đoạn 2021 – 2025 (Chương trình). Các đại biểu cơ bản tán thành với sự cần thiết xây dựng Chương trình nhằm tiếp tục phát huy các thành tựu và khắc phục tồn tại, hạn chế trong công tác giảm nghèo thời gian qua.

Phó Chủ tịch Thường trực Quốc hội Trần Thanh Mẫn điều hành phiên họp. Ảnh: Doãn Tấn/TTXVN

Chuyển người nghèo từ đối tượng sang chủ thể

Đại biểu Nguyễn Thị Mai Hoa (Đồng Tháp) khẳng định, việc thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững là một trong những điểm sáng của Việt Nam, được các nước trên thế giới ghi nhận. Những kết quả đạt được trong thời gian qua cho thấy, Việt Nam đã đi đúng hướng và đem lại niềm tin của người dân vào đường lối, quan điểm chỉ đạo của Đảng.

Để giảm nghèo một cách thực chất hơn, đại biểu đề xuất, cần tiếp cận theo tư duy là chuyển những người nghèo, hộ nghèo từ đối tượng sang chủ thể và phải quan tâm hỗ trợ kinh tế hộ, nhóm hộ, coi đây là đòn bẩy cho công tác giảm nghèo. “Sự đổi mới trong tư duy về chủ trương giảm nghèo theo hướng giảm cho không và tăng cho vay ưu đãi là một hướng cần tiếp cận trong vấn đề này. Nhà nước chỉ hỗ trợ về cơ chế, chính sách, nguồn lực và hướng dẫn, còn bản thân người nghèo, hộ nghèo phải cố gắng vươn lên. Các chính sách giảm nghèo phải khơi dậy được khát vọng và tạo động lực để cho những người nghèo mong muốn thoát nghèo”, đại biểu nhấn mạnh.

Đại biểu Nguyễn Thị Mai Hoa cho rằng, trong thiết kế chính sách, cần quan tâm đồng đều đến các đối tượng hộ nghèo, hộ cận nghèo và hộ mới thoát nghèo. Bên cạnh đó, cần quan tâm hơn tới những hộ không phải là hộ nghèo nhưng sống trong cùng khu vực với các hộ nghèo, trong địa bàn nghèo bằng những chính sách cụ thể để họ trở thành hạt nhân hỗ trợ cho những hộ nghèo xung quanh và liên kết cùng các hộ nghèo đưa cộng đồng thoát nghèo.

Một kiến nghị nữa đại biểu đề xuất là cần đổi mới trong quan điểm xây dựng chính sách giảm nghèo theo hướng đầu tư cho con người. Thực tế giai đoạn 2016 – 2020, Nhà nước tập trung vốn đầu tư phát triển cơ sở hạ tầng với quan điểm là phát triển kinh tế – xã hội vùng nghèo thì hạ tầng phải đi trước một bước. Đây là quan điểm đúng, nhưng kết quả về giảm nghèo cho thấy, tỷ lệ hộ nghèo, hộ cận nghèo, thoát nghèo vẫn chưa đạt như mong muốn. “Rõ ràng hiệu quả công tác giảm nghèo không thể chỉ dựa vào chính sách đầu tư cơ sở hạ tầng mà điều quan trọng hơn, cốt lõi hơn là phải thiết kế được những chính sách mềm, dựa trên nhu cầu của người dân và phải tập trung thay đổi chủ thể là người dân”, đại biểu chỉ rõ.

Trong đó, theo quan điểm của đại biểu là đầu tư cho sức khỏe, giáo dục, đào tạo nghề và sinh kế cho người dân. Cụ thể, trong giai đoạn tới cần tập trung chuyển giao tiến bộ khoa học kỹ thuật, đẩy mạnh hoạt động đào tạo nghề, quan tâm phát triển các hoạt động sinh kế tại chỗ nhằm phát huy lợi thế của địa phương vùng nghèo như sử dụng kiến thức bản địa, khai thác những sản phẩm bản địa và những sản phẩm có tiềm năng phát triển, hoặc cung cấp thông tin về thị trường lao động, kết nối giới thiệu việc làm cho những người nghèo ở vùng nghèo.

Về vấn đề thực hiện bình đẳng giới và phát huy vai trò phụ nữ trong phát triển kinh tế và giảm nghèo bền vững, đại biểu cho rằng, quan tâm lồng ghép giới trong mục tiêu Chương trình là cần thiết. Tờ trình của Chính phủ cũng tiếp thu theo hướng sẽ đánh giá bổ sung thực trạng bình đẳng giới trong thực hiện Chương trình và làm rõ đối tượng, nội dung, cơ chế để bảo đảm có sự tham gia của phụ nữ. Đại biểu đề nghị, Ban Chỉ đạo Chương trình cần cụ thể hóa quan điểm lồng ghép giới trong nguyên tắc phân bổ vốn cho toàn bộ Chương trình cũng như ở từng dự án cụ thể, xem xét đưa ra tỷ lệ tối thiểu có sự tham gia của phụ nữ trong việc lập kế hoạch và tổ chức thực hiện để phụ nữ tham gia thiết thực nhất vào Chương trình.

Bãi bỏ chính sách hỗ trợ mang tính bao cấp

Đại biểu Quốc hội tỉnh Vĩnh Long, Nguyễn Thị Minh Trang phát biểu, sáng 27/7. Ảnh: Phương Hoa/TTXVN