Mỹ cần chấm dứt phong tỏa Cuba trước khi bình thường hóa đầy đủ

Chủ tịch Cuba Raul Castro đã có cuộc hội đàm với Tổng thống Mỹ Barack Obama (trái) tại Cung điện Cách mạng ở thủ đô La Habana nhân chuyến thăm lịch sử của nhà lãnh đạo Mỹ đến đảo quốc Caribe này. Ảnh: AFP/ TTXVN

Đó là phát biểu của Chủ tịch Cuba Raul Castro chiều 21/3 (rạng sáng 22/3 giờ Việt Nam) trong buổi họp báo chung với Tổng thống Mỹ Barack Obama đang ở thăm Cuba. Chủ tịch Raul Castro cũng đồng thời đánh giá cao sự phản đối của ông Obama đối với việc “phong tỏa” kinh tế lâu dài nhằm vào Cuba.

Khi đặt ra các điều kiện cho việc chấm dứt sự thù địch tồn tại kéo dài từ thời Chiến Tranh Lạnh, Chủ tịch Raul Castro nói rằng việc Mỹ chấm dứt cấm vận và trao trả Cuba quyền kiểm soát Vịnh Guantanamo là những bước đi cần thiết. Theo ông, quan hệ song phương có thể tốt đẹp hơn nhiều nếu Washington dỡ bỏ lệnh cấm vận áp đặt với La Habana suốt 54 năm qua.

Nhà lãnh đạo Raul Castro khẳng định “những bất đồng sâu sắc giữa hai nước sẽ không biến mất” đồng thời cáo buộc Mỹ áp dụng “chính sách hai mặt” đối với Cuba. Tuy nhiên, ông cũng cam kết tập trung vào những vấn đề giúp Cuba và Mỹ xích lại gần nhau.

Trong khi đó, Tổng thống Obama đã ca ngợi “ngày mới” trong quan hệ giữa Washington và La Habana sau hơn nửa thế kỷ đối địch. Tổng thống Obama nói rằng quan hệ song phương giữa hai chính phủ chưa thể “biến chuyển trong một đêm”, song ông cảm kích trước tinh thần cởi mở của nhà lãnh đạo Cuba.

Tổng thống Obama khẳng định: “Mỹ và Cuba hiện nay đang hợp tác trên nhiều lĩnh vực hơn bất kỳ thời điểm nào trước đây, và nếu quá trình này còn tiếp tục, chúng ta có thể mang tới một tương lai tươi sáng hơn cho cả người dân Mỹ và người dân Cuba”.

Ông Obama cũng cho rằng tiến trình bình thường hóa quan hệ song phương sẽ tiếp tục trong nhiệm kỳ tổng thống tiếp theo tại Mỹ. Theo Tổng thống Obama, Quốc hội Mỹ ngày càng nhận thấy lợi ích của việc dỡ bỏ cấm vận Cuba. Tuy nhiên, người đứng đầu Chính phủ Mỹ cũng cho rằng lệnh cấm vận sẽ được dỡ bỏ sớm hay muộn một phần phụ thuộc vào tiến trình giải quyết những bất đồng giữa hai bên.

Tổng thống Obama cũng thừa nhận “những khác biệt lớn” hiện nay với Cuba. Ông Obama cho biết, tại cuộc hội đàm trước đó với Chủ tịch Raul Castro, hai bên đã thảo luận “thẳng thắn và chân thành”, cũng như thừa nhận Washington và La Habana vẫn tồn tại những bất đồng lớn.

Trong bối cảnh Tổng thống Obama đang có chuyến thăm lịch sử tại Cuba, Nhà Trắng ngày 21/3 đã gửi lời mời Cuba tới tham dự một hội nghị năng lượng khu vực vào cuối năm nay. Phó Tổng thống Mỹ Joe Biden sẽ chủ trì hội nghị năng lượng này. Động thái chiến lược này diễn ra trong thời điểm Venezuela, quốc gia cung cấp dầu thô chính cho Cuba, đang gặp nhiều khó khăn do giá dầu sụt giảm.

Đa số người Mỹ ủng hộ khôi phục quan hệ với Cuba

Ngày 21/3, kết quả thăm dò do tờ New York Times và hãng CBS News cùng tiến hành cho thấy, đa số người Mỹ ủng hộ việc khôi phục quan hệ ngoại giao với Cuba.

Trong cuộc thăm dò, có 6/10 người Mỹ được hỏi tin rằng khôi phục quan hệ với ngoại giao với Cuba chủ yếu sẽ mang lại những điều tốt cho Mỹ, và 52% người tham gia ủng hộ cách xử lý của chính quyền Tổng thống Mỹ Barack Obama trong quan hệ với Cuba. Cuộc thăm dò này được thực hiện bằng điện thoại từ ngày 11-15/3 với cách lựa chọn ngẫu nhiên khoảng 1.022 người trưởng thành trên toàn nước Mỹ.

Trong một diễn biến khác, công ty thanh toán toàn cầu của Mỹ – Western Union ngày 21/3 thông báo sẽ triển khai các dịch vụ chuyển tiền tới Cuba. Thông báo của công ty có trụ sở tại bang Colorado cho biết, hoạt động chuyển tiền từ mọi nơi trên thế giới tới Cuba sẽ được triển khai từ cuối tháng Sáu.

Trong một thông báo, Phó Giám đốc điều hành Western Union Odilon Almeida cho biết: “Là công ty đầu tiên của Mỹ có kế hoạch chuyển tiền từ mọi nơi trên thế giới tới Cuba, chúng tôi hoan nghênh những thay đổi về chính sách và quy định mà Chính phủ Mỹ đang tiến hành, qua đó cho phép chúng tôi có thể triển khai các dịch vụ tại Cuba”.

Những tín hiệu tích cực nêu trên xuất hiện trong bối cảnh Tổng thống Obama đang có chuyến thăm lịch sử tới Cuba. Đây là chuyến thăm chính thức đầu tiên của một nguyên thủ Mỹ đương nhiệm tới Cuba kể từ khi Tổng thống Calvin Coolidge tham dự Hội nghị Toàn châu Mỹ lần VI tại La Habana hồi tháng 1/1928.

Theo chương trình dự kiến, sau cuộc hội đàm với Chủ tịch Cuba Raul Castro tại Cung Cách mạng ở thủ đô La Habana, Tổng thống Obama đi thăm Khu phố cổ ở thủ đô La Habana, diễn thuyết tại Nhà hát Alicia Alonso trước đông đảo người dân Cuba và dự khán trận bóng chày giao hữu giữa đội tuyển quốc gia Cuba và đội bóng chày Tampa Bay Rays của Mỹ, cùng một số hoạt động khác.