Nhiều ý kiến quanh việc chia vùng giá điện mặt trời

Theo Quyết định số 11/2017/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ về cơ chế khuyến khích phát triển các dự án điện mặt trời tại Việt Nam, các dự án điện mặt trời đi vào vận hành trước hạn 30/6/2019 sẽ được hưởng mức giá điện ưu đãi 9,35 cent/kWh.

Trạm Inverter B Nhà máy điện mặt trời Đa Mi (tỉnh Bình Thuận). Ảnh: Ngọc Hà/TTXVN

Thời hạn này sắp hết và Bộ Công Thương cũng đang hoàn thiện phương án giá điện mặt trời mới sau ngày 30/6. Tuy nhiên vẫn còn nhiều ý kiến khác nhau xung quanh các phương án chia vùng và giá điện mặt trời trong dự thảo này của Bộ Công Thương.

Theo dự thảo của Bộ Công Thương có tính toán bổ sung phương án chia 2 vùng giá, bên cạnh phương án chia 4 vùng như dự thảo ban đầu.

Theo cách phân 2 vùng, giá điện mặt trời mái nhà cao nhất tại vùng 1 là 8,38 cent/kWh (khoảng 1.916 đồng); thấp nhất 7,09 cent/kWh (tương đương 1.758 đồng) với dự án điện mặt trời mặt đất. Tương tự, các mức giá tại vùng 2 (6 tỉnh có bức xạ tốt như Bình Thuận, Ninh Thuận, Phú Yên, Gia Lai, Đắk Lắk, Khánh Hòa), cao nhất là 7,89 cent/kWh (khoảng 1.803 đồng) và thấp nhất là 6,67 cent/kWh (1.525 đồng).

Dù bổ sung thêm phương án chia giá mua điện mặt trời thành 2 vùng như nói ở trên, nhưng Bộ Công Thương vẫn kiến nghị Chính phủ giữ nguyên phương án chia 4 vùng phát triển điện mặt trời với các mức giá tương ứng loại hình đầu tư (điện mặt trời mặt đất, áp mái, nổi…) như đã trình cấp có thẩm quyền vào tháng 5.

Cụ thể, ở phương án 4 vùng, Vùng 1 (vùng ít tiềm năng nhất, tập trung ở các tỉnh phía Bắc) có mức giá cao nhất (2.102 đồng/kWh); vùng 2 (1.809 đồng/kWh); vùng 3 (1.620 đồng/kWh). Đặc biệt là, vùng 4 – vùng có tiềm năng cao nhất (Ninh Thuận, Bình Thuận… ) có mức giá thấp nhất là 1.525 đồng/kWh (mức giá này thấp hơn nhiều con số 2.086 đồng/kWh mà các dự án vận hành trước tháng 7/2019 được hưởng).

Theo lý giải từ đại diện Cục Điện lực và Năng lượng tái tạo – Bộ Công Thương, việc phân chia vùng như vậy nhằm đảm bảo tính công bằng trong đầu tư. Bởi lẽ, cùng một mặt bằng giá thiết bị, suất đầu tư thì hiệu quả đầu tư giữa các vùng phải đảm bảo tương đương nhau, khuyến khích các nhà đầu tư dự án. Thêm vào đó, phân chia vùng như vậy sẽ tránh việc các nhà đầu tư tập trung dự án vào vùng có cường độ bức xạ cao, hiệu quả dự án cao, như Bình Thuận, Ninh Thuận,… gây quá tải hệ thống điện cho khu vực đó, áp lực về diện tích lắp đặt…

Còn với 4 loại hình công nghệ điện mặt trời: gồm điện mặt trời nổi, điện mặt trời mặt đất, điện mặt trời tích hợp hệ thống lưu trữ, điện mặt trời mái nhà có mức giá khác nhau. Lý do phân chia liên quan đến chi phí đầu tư các dự án. Ví dụ như giá điện mặt trời mặt đất, chi phí đầu tư ít nhất, bởi ít tốn kém nhiều về hệ thống giá đỡ, kết nối so với điện mặt trời trên mặt nước hay các mái nhà. Do vậy, giá loại hình lắp đặt này là thấp nhất.

Đại diện Cục Điện lực và Năng lượng tái tạo cho hay, dự thảo này cũng đã được sự tư vấn của các chuyên gia, tổ chức từ nước ngoài, nhằm giảm áp lực đầu tư tại một vùng nhất định…

Bên cạnh đó, Bộ Công Thương cũng kiến nghị để một giá 9,35 cent/kWh (tương đương 2.156 đồng) cho các dự án điện mặt trời áp mái đến hết năm 2021. Lý do đề xuất áp dụng một giá 9,35 cent cho các dự án điện mặt trời mái nhà trong 3 năm tới, theo Bộ Công Thương, các dự án đầu tư hình thức này mất ít thời gian thi công, không cần phát triển hệ thống truyền tải, tiết kiệm đất.

Đồng tình với phương án chia 4 vùng này, ông Diệp Bảo Cánh, Chủ tịch Công ty cổ phần Năng lượng Mặt trời đỏ cho rằng, việc chia 4 vùng như vậy là hợp lý. Bởi khu vực ngoài Bắc lượng bức xạ mặt trời yếu, hiệu quả dự án sẽ không cao bằng khu vực trong Nam. Nếu không có sự phân chia thì khu vực phía Bắc sẽ không thu hút được đầu tư điện mặt trời.