Phát triển điện gió: Biến tiềm năng thành hiện thực

Tuy nhiên, PGS.TS Bùi Huy Phùng cho rằng, giá điện từ gió trong thời gian 5 – 10 năm tới chắc sẽ vẫn còn cao hơn các nguồn truyền thống, do vậy, cần có chính sách hỗ trợ để phát triển nguồn năng lượng này. Cần phải nghiên cứu giá và mức hỗ trợ có tính hệ thống, đồng bộ đối với tất cả các nguồn điện thay vì các quyết định hỗ trợ cho từng loại nguồn điện. Ngoài ra, nâng cao tỷ trọng nội địa hóa, cập nhật thông tin và cẩn trọng trong đàm phán dự án năng lượng tái tạo để giảm tối đa đầu tư.

Theo chuyên gia đến từ Hiệp hội Năng lượng Việt Nam ông Nguyễn Văn Vy, nhiệt điện gió trên đất liền hiện là một trong những nguồn có chi phí thấp trong các loại nguồn điện. Dự án điện gió tốt nhất trên thế giới hiện đang cung cấp điện với giá chi phí khoảng 5 cents/kWh mà không cần hỗ trợ tài chính.
Tiến bộ công nghệ đồng thời với việc giảm chi phí đầu tư, dẫn đến chi phí quy dẫn (LCOE) của điện gió trên đất liền sẽ tiếp tục giảm với mức giá đã cạnh tranh, thậm chí thấp hơn so với nguồn điện sử dụng nhiên liệu hóa thạch.

Theo thống kê của Hiệp hội Năng lượng Việt Nam, các dự án điện gió đang vận hành ở Việt Nam ước tính có khoảng 1.300 máy phát điện gió cỡ gia đình (công suất từ 150W đến 200W) đã được lắp đặt sử dụng, chủ yếu ở vùng ven biển từ miền Trung, Đà Nẵng trở vào. Đồng thời, đưa vào vận hành các nhà máy quy mô tương đối lớn với tổng công suất khoảng 160 MW như nhà máy Phong Điện 1 Bình Thuận (30 MW), Bạc Liêu (99,2 MW), Phú Lạc (24 MW), Phú Quý (6 MW).

Đánh giá của các tổ chức quốc tế cho thấy, Việt Nam có tiềm năng năng lượng gió lớn, ước tính đạt hơn 500.000 MW, hơn gấp 6 lần tổng công suất ước tính của toàn ngành điện vào năm 2020. Tuy nhiên, tiềm năng vẫn chỉ là tiềm năng và để biến thành hiệu quả kinh tế vẫn sẽ là một chặng đường dài.

Nguyên nhân được chỉ ra là giá mua điện gió chưa đảm bảo lợi ích của các nhà đầu tư, nguồn cung cấp linh kiện, thiết bị và dịch vụ trong nước còn hạn chế… Do đó việc thu hút đầu tư vào lĩnh vực điện gió đã gặp không ít cản trở.

Ông Chris Beaufait cho rằng, Việt Nam cần tiếp tục hoàn thiện các khung chính sách pháp lý, hoàn thiện và nâng cao hiệu quả của bộ máy tổ chức và phương thức quản lý trong lĩnh vực điện gió. Đồng thời, tổ chức nghiên cứu, sửa đổi cơ chế hỗ trợ phát triển, giá bán điện gió ở các mức khác nhau cho các dự án trong đất liền và trên biển để thống nhất áp dụng cho các dự án điện gió…

Theo các chuyên gia trong lĩnh vực năng lượng, nhược điểm lớn nhất của năng lượng gió là sự phụ thuộc vào điều kiện thời tiết và chế độ gió. Vì vậy khi thiết kế, cần nghiên cứu hết sức nghiêm túc chế độ gió, địa hình cũng như loại gió.

Bên cạnh đó, nhà nước cũng cần có chính sách khuyến khích và hỗ trợ sản xuất, sử dụng máy phát điện gió cỡ nhỏ phục vụ gia đình. Các doanh nghiệp vừa và nhỏ có khả năng chế tạo các máy phát điện gió loại nhỏ sử dụng cho gia đình. Những sản phẩm này không yêu cầu cao về công nghệ, doanh nghiệp có thể nâng tỷ lệ nội địa hóa lên đến 80%, để giảm giá thành sản xuất, lắp đặt.

Từ những máy phát điện gió nhỏ, “góp gió thành bão” sẽ góp phần giúp Việt Nam đảm bảo an ninh năng lượng quốc gia và nâng cao tỷ lệ sử dụng nguồn năng lượng tái tạo trong cơ cấu các nguồn điện những năm tới.