Tuyệt phẩm của Văn Cao và Phạm Duy mở màn “Giai điệu tự hào” 2016

Những người thực hiện chương trình quyết định chọn “Khởi hành” làm chủ đề của số phát sóng đầu tiên – một góc nhỏ để ngợi ca những tuyệt phẩm của hai nhạc sỹ gạo cội, cánh chim đầu đàn của nền tân nhạc Việt Nam. Đây sẽ là một câu chuyện âm nhạc đầy cảm xúc, câu chuyện cuộc đời của 2 nhạc sĩ Văn Cao và Phạm Duy. Mỗi người một con đường, mỗi người một số phận nhưng họ gặp nhau ở niềm đam mê âm nhạc, nỗi lòng với quê hương, đất nước.

Sau 2 năm phát sóng, “Giai điệu tự hào” đã để lại dấu ấn trong lòng khán giả. Ảnh: BTC

Nhạc sỹ Văn Cao và nhạc sỹ Phạm Duy, hai con người, hai tính cách khác nhau, họ gặp nhau trong âm nhạc vào năm 1944. Khi ấy, nhạc sỹ Phạm Duy theo gánh hát Đức Huy, một gánh hát cải lương đi từ trong Nam ra Bắc. Gánh hát Đức Huy ra Hải Phòng biểu diễn, Phạm Duy gây ấn tượng khi vừa chơi guitar, vừa hát bài “Buồn tàn thu” của Văn Cao. Bạn bè của Văn Cao là Trần Liễn, Doãn Tòng đi xem hát về nói ngay với Văn Cao: “Có một tay ca sĩ trẻ hát bài “Buồn tàn thu” của mày rất hay”. Văn Cao khá nhạc nhiên và quyết định đi nghe Phạm Duy hát. Sau đêm hôm đó, một người bạn đã dẫn Phạm Duy đến nhà Văn Cao ở góc bến Bính, Hải Phòng. Hai người trở thành bạn thân. Nhạc sĩ Văn Cao khuyên Phạm Duy nên đi vào nghiệp sáng tác, chứ không chỉ là một ca sĩ du ca. Phạm Duy đồng ý. Những nốt nhạc đầu tiên do Phạm Duy sáng tác có sự góp ý của người bạn Văn Cao.

Đại diện BTC chương trình cho biết, khi quyết định chọn nhạc sỹ Văn Cao và nhạc sỹ Phạm Duy cho chủ đề của số phát sóng đầu tiên, “Giai điệu tự hào” muốn tái dựng lại hai biểu tượng âm nhạc lớn của Việt Nam, từ những năm đầu của thập niên 40 thế kỷ trước kéo dài đến những năm 1950, từ những ca khúc như “Buồn tàn thu”, “Đàn chim Việt”, “Bến xuân”, “Tiến Quân ca”, một bài hát gắn liền với cuộc Cách mạng Tháng 8 lịch sử, đến một phần âm nhạc của Phạm Duy sau khi rời miền Bắc như “Tình ca”, “Anh sẽ đưa em về”…

Một tiết mục trong “Giai điệu tự hào”. Ảnh: BTC.

Giám đốc âm nhạc, nhạc sỹ Thanh Phương sẽ giới thiệu tới khán giả những bản phối mới. Nhạc sỹ Thanh Phương cho biết, anh rất đồng cảm với ê-kip ở cách kể chuyện, nên khi bắt tay vào làm nhạc, những ca khúc tưởng như đã quá quen thuộc cũng mang đến cho anh thật nhiều cảm xúc. Trong số những bài hát của số đầu tiên, anh đặc biệt yêu thích bản phối “Tình ca” của nhạc sĩ Phạm Duy. Ở đây, anh muốn nhấn mạnh đến âm hưởng dân ca Nam Trung bộ. Nhạc sĩ Thanh Phương tâm sự: “Khi phối lại ca khúc này, tôi mường tượng ra hình ảnh nhạc sĩ Phạm Duy đang ở miền Nam, ông nhớ đến quê nhà, nhớ đến giọng nói của quê hương nên ngôn ngữ âm nhạc của ông lúc này mang nhiều âm hưởng Nam hơn thường lệ”…

“Trường ca sông Lô” – một tác phẩm kinh điển của nhạc sĩ Văn Cao cũng là một tác phẩm được nhạc sĩ Thanh Phương khá hài lòng khi phối lại. Nhạc sỹ Thanh Phương chia sẻ, “Trường ca sông Lô” là một ca khúc mà chỉ có giao hưởng mới có thể chuyển tải được hết cái hùng tráng, cái tầm của bài hát, bởi nó như một cuốn tiểu thuyết lớn bằng âm nhạc… Qua sự thể hiện đầy chất kỹ thuật và đầy cảm xúc của ca sĩ Trọng Tấn, bài hát hứa hẹn sẽ làm hài lòng cả những khán giả khó tính nhất.

Hội đồng bình luận chương trình gồm có nhà thơ, nhạc sỹ, nhà báo Nguyễn Thụy Kha; nhạc sỹ Trương Ngọc Ninh; họa sỹ Văn Thao, con trai cố nhạc sĩ Văn Cao; NSƯT, đạo diễn Việt Hương. Chương trình cũng có sự tham gia của nhà báo Quỳnh Hương, nhà báo Minh Đức, nhà văn Nguyễn Trương Quý, biên tập viên Nguyễn Hữu Chiến Thắng, ca sĩ Bảo Lan, ca sĩ Ngọc Khuê.

Chương trình “Giai điệu tự hào” được thực hiện trên cơ sở Việt hóa format chương trình truyền hình “Báu vật quốc gia”, một chương trình nổi bật và thành công vang dội trên truyền hình Nga. Năm 2013, Đài truyền hình Việt Nam đã mua lại format chương trình mang về thực hiện tại Việt Nam. Sau 2 năm phát sóng, “Giai điệu tự hào” đã trở thành một dấu ấn đáng nhớ không chỉ đối với công chúng mà còn đối với đời sống nghệ thuật của Việt Nam. Hơn 200 ca khúc kinh điển được chọn lọc kỹ lưỡng theo từng chủ đề đã được phối lại một cách mới mẻ và mang hơi thở của thời đại để vừa gợi lại những ký ức của các thế hệ đi trước, lại vừa chạm tới trái tim những người trẻ tuổi hôm nay.

Sau một thời gian tạm ngừng để thay đổi format, nhưng vẫn kế thừa những kinh nghiệm và sáng tạo của phiên bản 1, năm 2016, “Giai điệu tự hào” bước sang một chặng mới với VTV là đơn vị trực tiếp sản xuất. Trong format mới này, bên cạnh phần biểu diễn trên sân khấu, là những cuộc trò chuyện chia sẻ kỷ niệm và cảm xúc. Thông qua những cuộc trò chuyện như vậy, khán giả sẽ hiểu được nhiều thông tin hơn phía sau bài hát, hiểu được “cuộc đời” của mỗi bài hát mình được nghe.