Vải thiều Việt Nam chinh phục Nhật Bản: Vui nhưng không chủ quan

Việt Nam bắt đầu khởi động quá trình đàm phán với Nhật Bản về việc cho phép quả vải thiều tươi nhập khẩu vào thị trường này vào năm 2014. Sau quá trình đàm phán khó khăn kéo dài hơn 5 năm, ngày 15/12/2019, MAFF đã gửi thư cho Cục Bảo vệ Thực vật thuộc Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn để thông báo nước này chính thức mở cửa thị trường cho quả vải thiều tươi của Việt Nam.

Tuy nhiên, trong thông báo trên, MAFF yêu cầu vải thiều phải trải qua một quy trình kiểm dịch thực vật nghiêm ngặt trước khi nhập khẩu vào nước này. Cụ thể, MAFF quy định quả vải thiều xuất khẩu sang Nhật Bản phải được trồng tại các vườn được Cục Bảo vệ Thực vật kiểm tra, giám sát và cấp mã số vùng trồng, đáp ứng quy định về kiểm dịch thực vật và an toàn thực phẩm của Nhật Bản. Lô vải thiều xuất khẩu phải được đóng gói và xử lý xông hơi khử trùng bằng methyl bromide tại các cơ sở được Cục Bảo vệ Thực vật và MAFF công nhận với liều lượng tối thiểu là 32g/m3 trong thời gian 2 giờ, dưới sự giám sát của các cán bộ kiểm dịch thực vật hai nước. Bên cạnh đó, các lô vải thiều xuất khẩu phải có giấy chứng nhận kiểm dịch thực vật do Cục Bảo vệ Thực vật cấp.

Đánh giá về quy định trên của phía Nhật Bản, Tham tán Tạ Đức Minh nói so với nhiều thị trường khác trên thế giới, tiêu chuẩn kiểm dịch thực vật và an toàn thực phẩm của Nhật Bản khắt khe hơn nhiều. Việc đáp ứng các tiêu chuẩn này không dễ. Nó đòi hỏi phải có sự phối hợp chặt chẽ của nhiều bên, từ người nông dân, các công ty xuất khẩu của Việt Nam và công ty nhập khẩu của Nhật Bản cho đến các cơ quan chức năng của hai nước.

Sau hai năm liên tiếp thâm nhập thành công vào thị trường Nhật Bản, cho đến thời điểm này, có thể khẳng định vải thiều Việt Nam đều đáp ứng các quy định nghiêm ngặt về kiểm dịch thực vật và an toàn thực phẩm của Nhật Bản. Nhờ vậy, theo Tham tán Tạ Đức Minh, hiện nay, tình hình xuất khẩu và tiêu thụ vải thiều Việt Nam ở thị trường này đang có nhiều tiến triển thuận lợi bất chấp những diễn biến phức tạp của dịch COVID-19.

Tuy nhiên, các chuyên gia vẫn khuyến cáo người trồng vải trong nước không nên chủ quan mà cần tiếp tục tuân thủ chặt chẽ quy trình chăm sóc và quy định kiểm dịch thực vật để đảm bảo chất lượng của sản phẩm khi xuất khẩu. Nếu không làm tốt điều này, câu chuyện buồn của hoa hồng Tây Tựu sẽ tái hiện. Tham tán Tạ Đức Minh nói: “Để sản phẩm này có chỗ đứng vững chắc tại thị trường Nhật Bản, các doanh nghiệp xuất khẩu cần tuân thủ chặt chẽ các quy định về kiểm dịch và tiêu chuẩn về vệ sinh an toàn thực phẩm của Nhật Bản. Đáng chú ý, cần phải đặc biệt lưu ý về khâu kiểm dịch bởi vì, bất cứ lô vải thiều tươi nào có dư lượng thuốc bảo vệ thực vật vượt quá mức quy định của Nhật Bản đều sẽ bị trả lại hoặc bị tiêu hủy cho dù lô hàng này đã được xử lý xông hơi khử trùng”.

Bên cạnh đó, các chuyên gia cho rằng các doanh nghiệp xuất khẩu cần tích cực củng cố và đẩy mạnh nâng cao hình ảnh và thương hiệu quả vải Việt Nam tại thị trường khó tính bậc nhất thế giới này. Ông Tạ Đức Minh chia sẻ: “Hiện nay, Thương vụ Việt Nam tại Nhật Bản đang phối hợp với các cơ quan chức năng liên quan ở trong nước cũng như các siêu thị và hệ thống phân phối tại Nhật Bản để đẩy mạnh công tác này trong thời gian tới, với mục tiêu giúp cho quả vải thiều được nhiều người Nhật Bản biết tới hơn nữa”.

Có thể nói, sự khởi đầu suôn sẻ của lô hàng đầu tiên trong mùa vụ 2021 đã mang lại niềm vui lớn cho người dân Việt Nam trong lúc dịch bệnh đang hoành hành, đồng thời tạo thêm động lực cho người trồng vải và doanh nghiệp xuất khẩu tiếp tục đẩy mạnh xuất khẩu sang thị trường này. Nhiều người hy vọng sau vải thiều, nhiều hoa quả khác của Việt Nam sẽ tiếp tục thâm nhập thành công vào thị trường khó tính này.