Vận hành an toàn hồ chứa trong mùa mưa, bão

Hiện nay, nước ta có khoảng 6.500 hồ chứa thủy lợi, với tổng dung tích 11 tỷ mét khối, trong đó có khoảng 560 hồ chứa lớn dung tích trên 3 triệu mét khối. Các công trình này đang đóng vai trò quan trọng trong việc điều tiết, thoát lũ, góp phần giảm thiệt hại do thiên tai gây ra. Tuy nhiên, quy trình vận hành liên hồ chứa cần thực hiện tốt hơn nữa nhằm bảo đảm tuyệt đối an toàn các hồ chứa trong mùa mưa, lũ.

Hệ thống hồ chứa nước ở nước ta trải dài từ bắc vào nam, có thể sử dụng trong tưới tiêu, nông nghiệp, nuôi trồng khai thác thủy sản, khai thác thủy điện, phát triển du lịch..., ngoài ra các hồ chứa còn giữ vị trí quan trọng trong việc điều hòa sinh thái, bảo vệ môi trường sống của con người. Những năm qua, thiên tai diễn biến ngày càng phức tạp, bất thường và khó dự đoán, vai trò của những hồ chứa nước càng trở nên quan trọng. 

Ðể công tác theo dõi, giám sát vận hành và cung cấp thông tin các hồ chứa phục vụ phòng, chống thiên tai, Bộ Tài nguyên và Môi trường đã xây dựng, trình Thủ tướng Chính phủ ban hành 11 quy trình vận hành liên hồ chứa trên 11 lưu vực sông lớn, quan trọng. Theo đó, bộ đã chỉ đạo các cơ quan chức năng thường xuyên theo dõi, kiểm tra việc vận hành của các hồ chứa theo quy định của các Quy trình vận hành liên hồ chứa. Với tổng số khoảng 134 hồ chứa, đập dâng trên 11 lưu vực sông được điều tiết, vận hành theo cơ chế liên hồ với nguyên tắc ưu tiên hàng đầu là bảo đảm an toàn công trình, cắt, giảm lũ cho hạ du trong mùa lũ, ưu tiên duy trì dòng chảy tối thiểu, cấp nước hạ du phục vụ hoạt động sản xuất và dân sinh trong mùa cạn.

Ðể giảm đến mức thấp nhất thiệt hại do thiên tai gây ra liên quan đến hồ chứa trong mùa thiên tai năm 2022 và những năm tiếp theo, Bộ Tài Nguyên và Môi trường đã có nhiều giải pháp cụ thể như: Trong mùa lũ, với việc vận hành theo 11 quy trình vận hành liên hồ chứa trên 11 lưu vực sông lớn, quan trọng trong các năm qua, các hồ chứa đã tham gia cắt, giảm lũ đáng kể cho hạ du. Các quy trình, quy định trong mùa lũ các hồ chứa lớn phải dành một dung tích cố định để tham gia cắt, giảm lũ cho hạ du, mặc dù nhiều hồ khi thiết kế, xây dựng không có nhiệm vụ này.

 Cục Quản lý tài nguyên nước tiếp tục rà soát, kiến nghị sửa đổi một số điều của các Quy trình vận hành liên hồ chứa trên một số lưu vực sông, đồng thời bổ sung cơ chế phối hợp vận hành, cung cấp thông tin, dữ liệu… Nghiên cứu điều chỉnh, bổ sung theo hướng linh hoạt để thích nghi với biến đổi khí hậu, bảo đảm hài hòa trong tích nước phục vụ sản xuất điện và cấp nước hạ du. Ðặc biệt, đối với mùa cạn, các địa phương cần có giải pháp thay đổi cơ cấu cây trồng, mùa vụ, giải pháp tích trữ nước nội đồng, nhằm sử dụng nước tiết kiệm, hiệu quả, phù hợp nguồn nước, năng lực của các hồ chứa trên lưu vực.

TIẾN ÐẠT (Nhân Dân Online)