Vì sao rửa tiền ở Panama khá dễ dàng

Nhà độc tài Manuel Noriega. Ảnh: AFP

Kho tài liệu khổng lồ bị rò rỉ cho thấy công ty luật Mossack Fonseca tại Panama đã tiếp tay cho những ngôi sao nổi tiếng, các chính trị gia và cả tội phạm thực hiện hành động mờ ám với nguồn tài chính của họ trong hơn 40 năm qua. Điều này đã “củng cố” cho tai tiếng là thiên đường trốn thuế của Panama.

Cái được gọi là “Hồ sơ Panama” khiến người ta phải nhìn lại về những năm cuối thập kỷ 80 của thế ký trước, thời kỳ Panama nằm dưới sự lãnh đạo của độc tài Manuel Noriega. Trước khi bị lật đổ năm 1989, Noriega được cho đã nhận sự bảo trợ tài chính từ trùm ma túy Pablo Escobar khiến việc kinh doanh ma túy và rửa tiền tại đây ở mức không thể kiểm soát.

Tuy nhiên trong thời gian Noriega nắm quyền lực, chính phủ Panama đã nỗ lực soạn thảo hiến pháp chống lại hành vi rửa tiền, trốn thuế nhưng lại cầm chừng trong việc củng cố vững chắc cho quy phạm pháp luật này.

Theo một báo cáo năm 2014 của Qũy tiền tệ Quốc tế (IMF), các nhà chức trách Panama đã không tiến hành nghiên cứu hoặc đánh giá về rủi ro từ rửa tiền hoặc “khủng bố tài chính” liên quan tới mua bán ma túy và các loại tội phạm khác.

Trong những năm gần đây, Panama luôn phải đối mặt với sự “săm soi” từ Mỹ và các nước khác kể từ khi nước này vào “bản danh sách xám” của Lực lượng Tài chính quốc tế về những quốc gia đã chần chừ trong cuộc chiến với rửa tiền.

Panama thiếu các quy định liên quan đến cổ phiếu vô danh – một loại chứng khoán góp vốn cổ phần cho phép chủ sở hữu chuyển nhượng không bắt buộc phải có thủ tục pháp lý. Cổ phiếu vô danh không yêu cầu danh tính của người sở hữu do vậy tạo kẽ hở khiến rửa tiền thu hút hơn với những người nước ngoài có tài sản muốn giấu giếm.