Tảo mộ - Nét đẹp dịp Tết, Xuân về

Tết đến Xuân về không chỉ là thời khắc đoàn viên, sum vầy mà còn là dịp để người dân Đức Huệ gìn giữ những giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp, trong đó có nghi lễ tảo mộ. Đây là một phong tục mang đậm bản sắc dân tộc, thể hiện lòng biết ơn và hiếu nghĩa với tổ tiên, ông bà – những người đã khuất, đồng thời tạo nên sự gắn kết thiêng liêng giữa các thế hệ trong gia đình.

Tảo mộ không chỉ đơn thuần là việc dọn dẹp, sửa sang phần mộ mà còn là dịp để con cháu thể hiện sự tri ân và tưởng nhớ đến tổ tiên, những người đã khuất. Với người dân Đức Huệ, đây là một phần không thể thiếu trong đời sống tâm linh, là dịp để kết nối với cội nguồn, đồng thời giáo dục thế hệ trẻ về đạo lý "uống nước nhớ nguồn".

Hàng năm, bắt đầu từ ngày 23 - 25 tháng Chạp âm lịch, Nghĩa trang liệt sĩ huyện Đức Huệ cũng như các khu vực mộ rộn ràng, nhộn nhịp. Những đoàn người từ già đến trẻ cùng nhau quét dọn, trang trí hoa tươi, bày lễ vật và thắp nhang để cầu nguyện. Không khí ấy vừa bình dị, vừa ấm áp, chan chứa nghĩa tình và lòng thành kính.

Năm nay, dù ngày tảo mộ chính thức - tức ngày 25 tháng Chạp rơi vào giữa tuần, nhiều gia đình đã sắp xếp thời gian để đến nghĩa trang sớm hơn. Gia đình ông Lê Văn Chia, sống tại Ấp 4, xã Mỹ Quý Tây, huyện Đức Huệ đã duy trì phong tục tảo mộ mỗi năm như một phần không thể thiếu trong đời sống tâm linh của gia đình. Ông Chia cho biết, gia đình có tận ba nhưng có 1 liệt sĩ nằm tại Nghĩa trang liệt sĩ huyện. Ông Chia nói: “Năm nào cũng vậy, đến ngày 24 là tôi tranh thủ xuống Nghĩa trang liệt sĩ huyện Đức Huệ để tảo mộ cho người anh thứ sáu của mình. Nếu bận hoặc không khỏe, tôi dặn con cháu mang đồ cúng đến viếng. Đồ cúng cũng đơn giản, có bánh, kẹo, trà rượu… như là mời ông anh về ăn Tết với gia đình.”

Không chỉ có ông Chia, bà Nguyễn Thị Ánh ở khu phố 2, thị trấn Hiệp Hòa, huyện Đức Hòa dù cách Nghĩa trang liệt sĩ Đức Huệ khoảng 5km, cũng luôn giữ phong tục này. Năm nay, trong lúc gia đình bà tảo mộ cho người thân tại khu vực dành cho liệt sĩ xã Mỹ Thạnh Tây trong khuôn viên nghĩa trang huyện, bà tình cờ gặp đoàn lãnh đạo huyện tổ chức viếng nghĩa trang. Bà xúc động nói: “Nhìn mọi người tảo mộ đông vui, thấy nhà nước quan tâm chăm lo cho các phần mộ liệt sĩ, tôi cảm nhận được sự ấm áp, nghĩa tình. Năm nay còn gặp lãnh đạo huyện, thấy không khí trang trọng hơn hẳn, hoa cũng nhiều hơn. Điều đó làm tôi càng tự hào hơn về phong tục tảo mộ của quê hương.”

Giữa nhịp sống hiện đại, một số phong tục dần mai một, nhưng tảo mộ ở Đức Huệ nói riêng và trên cả nước Việt Nam nói chung vẫn luôn được trân trọng và duy trì như một nét đẹp văn hóa đặc trưng. Đây không chỉ là dịp để gắn kết gia đình mà còn là cơ hội để con cháu, dù ở xa quê, trở về tri ân nguồn cội, gắn kết tình cảm làng xóm. Ngoài ra, nghi lễ tảo mộ còn góp phần nâng cao ý thức bảo vệ môi trường và cảnh quan tại các nghĩa trang. Những phần mộ được chăm sóc sạch đẹp, trang hoàng lộng lẫy không chỉ là biểu tượng của lòng biết ơn mà còn thể hiện sự đoàn kết, nghĩa tình của cộng đồng nơi đây.

Tảo mộ cuối năm không chỉ mang ý nghĩa tâm linh mà còn là bài học sâu sắc về lòng hiếu thảo và đạo lý gia đình. Hành động giản dị nhưng giàu ý nghĩa này giúp thế hệ trẻ thấu hiểu và tự hào hơn về truyền thống “uống nước nhớ nguồn” của quê hương. Với người dân Đức Huệ, tảo mộ không chỉ là một phong tục mà còn là biểu tượng của tình yêu thương, sự gắn bó và tinh thần đoàn kết. Dù xã hội có thay đổi thế nào, nghi lễ này vẫn giữ được giá trị nhân văn sâu sắc, góp phần làm rạng rỡ bản sắc văn hóa của vùng đất hiền hòa, nghĩa tình. Hy vọng rằng, nghi lễ tảo mộ - nét đẹp truyền thống lâu đời sẽ tiếp tục được bảo tồn và truyền lại cho các thế hệ mai sau, để mỗi người con của Đức Huệ đều tự hào về quê hương mình.

Kim Tiến