Thơ Phạm Tiến Duật tôn vinh giá trị của hòa bình, độc lập, tự do

Tại buổi lễ, Nhà thơ Nguyễn Quang Thiều, Phó Chủ tịch Hội Nhà văn Việt Nam xúc động bày tỏ: Nhà thơ Phạm Tiến Duật đã ra đi được 10 năm, song những vần thơ đẹp của ông về người lính sẽ sống mãi. Lễ tưởng niệm là dịp để gia đình, bạn bè, đồng nghiệp, những người yêu thơ tưởng nhớ về nhà thơ tài hoa; đánh giá về giá trị thơ ca, con người Phạm Tiến Duật.

Nhà thơ Nguyễn Quang Thiều chia sẻ, các thế hệ bạn đọc, trong đó có nhiều người rất trẻ, nhiều người sinh ra sau chiến tranh… đều ngợi ca, tưởng nhớ, xúc động khi đọc thơ Phạm Tiến Duật. Họ đã cảm nhận được vẻ đẹp, ý chí, khát vọng lớn lao của dân tộc trong cuộc kháng chiến chống Mỹ bảo vệ Tổ quốc qua những câu thơ của Phạm Tiến Duật, của thế hệ nhà thơ đặc biệt đã làm tốt hai nhiệm vụ: Tôn vinh vẻ đẹp của ngôn ngữ thi ca và tôn vinh giá trị vĩnh hằng của văn hóa dân tộc-giá trị của hòa bình, độc lập, tự do.

Người bạn của Nhà thơ Phạm Tiến Duật và gia đình nhà thơ, Nhà văn Đỗ Chu bồi hồi nhớ lại những kỷ niệm, những phút giây quý giá được sống, làm việc cùng nhà thơ; đồng thời cho rằng đến nay hầu như chưa có ai thay thế được vị trí của Phạm Tiến Duật trong dòng thơ viết về chiến tranh.

Là người mến mộ Nhà thơ Phạm Tiến Duật, Nhà thơ Trần Đăng Khoa thuộc gần như tất cả các bài thơ của nhà thơ nổi tiếng này. Ông nhấn mạnh, sinh ra trong kháng chiến chống Pháp, Phạm Tiến Duật lại là một trong những nhà thơ tiêu biểu thời kỳ kháng chiến chống Mỹ. Đặc biệt, ông là người làm mới thi ca thời chống Mỹ.

Thơ Phạm Tiến Duật có nhiều sáng tạo, đổi mới, trong đó có một dạng tấu nói, có một dạng văn xuôi đọc rất hấp dẫn, phù hợp với những năm tháng chiến tranh oai hùng ấy. Sau này, một loạt các nhà thơ tiếp bước Nhà thơ Phạm Tiến Duật, làm giàu thêm văn thơ thời chống Mỹ nhưng hầu như không ai “qua” được Phạm Tiến Duật…

Các nhà văn, nhà thơ, nhà nghiên cứu tham dự sự kiện đều đánh giá cao thơ của Phạm Tiến Duật; cho rằng thơ ông có nét riêng với giọng điệu sôi nổi, trẻ trung và có cái “tinh nghịch” nhưng cũng rất sâu sắc. Nhiều bài thơ của ông đã được phổ nhạc thành bài hát trong đó tiêu biểu nhất là “Trường Sơn đông, Trường Sơn tây”.

Phạm Tiến Duật đã viết rất nhiều thơ, các tập thơ đã được xuất bản tiêu biểu như: Vầng trăng quầng lửa, trong đó nổi tiếng nhất với tác phẩm “Bài thơ về tiểu đội xe không kính”; Ở hai đầu núi; Thơ một chặng đường; Nhóm lửa; Tiếng bom và tiếng chuông chùa; Tuyển tập Phạm Tiến Duật. Ông được ca tụng là “con chim lửa của Trường Sơn huyền thoại”, “cây săng lẻ của rừng già”, “nhà thơ lớn nhất thời chống Mỹ”. Thơ ông thời chống Mỹ từng được đánh giá là “có sức mạnh của một sư đoàn”.

Phạm Tiến Duật sinh năm 1941 ở huyện Thanh Ba, tỉnh Phú Thọ; mất ngày 4/12/2007, tại Hà Nội. Ông tốt nghiệp Trường Đại học Sư phạm Hà Nội năm 1964 nhưng không tiếp tục với nghề giáo mà quyết định lên đường nhập ngũ. Ông sống, chiến đấu và sáng tác rất nhiều tác phẩm thơ nổi tiếng trên tuyến đường Trường Sơn. Năm 1970, sau khi đoạt giải Nhất Cuộc thi thơ Báo Văn nghệ, Phạm Tiến Duật được kết nạp vào Hội Nhà văn Việt Nam.

Chiến tranh kết thúc, ông về làm việc tại Ban Văn nghệ, Hội Nhà văn Việt Nam; là Phó trưởng Ban Đối ngoại Hội Nhà văn Việt Nam… Ông được trao tặng Giải thưởng Nhà nước về Văn học nghệ thuật năm 2001 và được truy tặng Giải thưởng Hồ Chí Minh về Văn học nghệ thuật năm 2012. Tháng 11/2007, ông được tặng thưởng Huân chương Lao động hạng Nhì.