Triển vọng nghiên cứu phát triển vắc xin phòng bệnh tại Việt Nam

Phát biểu tại hội thảo, Thứ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Thanh Long cho biết: Chương trình phát triển sản phẩm quốc gia đến năm 2020 được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt với mục tiêu hình thành, phát triển các sản phẩm hàng hóa thương hiệu Việt Nam bằng công nghệ tiên tiến, có khả năng cạnh tranh về tính mới, về chất lượng và giá thành dựa trên việc triển khai các lợi thế về nhân lực, tài nguyên, điều kiện tự nhiên của đất nước. Chương trình sản phẩm quốc gia đã phê duyệt 11 nhiệm vụ trong đó tập trung nghiên cứu, sản xuất phát triển vắc xin. Thời gian qua, vắc xin đã phát huy hiệu quả giúp làm thay đổi cơ bản cơ cấu bệnh tật; thanh toán được nhiều bệnh. Hiện Việt Nam đã sản xuất được 10 loại vắc xin và có 8 vắc xin được sử dụng trong Chương trình tiêm chủng mở rộng quốc gia.

Thứ trưởng Nguyễn Thanh Long nhấn mạnh: Việt Nam đang nghiên cứu pháp triển nhiều loại vắc xin khác nhau để phòng bệnh cho người. Hội thảo được tổ chức nhằm rà soát, đánh giá lại toàn bộ quá trình triển khai thực hiện đề án khung của Chương trình phát triển sản phẩm quốc gia vắc xin phòng bệnh cho người; đồng thời đề ra giải pháp, phương hướng trong thời gian tới để Việt Nam có thể chủ động, đảm bảo an toàn vắc xin.

Tiến sỹ Nguyễn Ngô Quang, Phó Cục trưởng Cục Khoa học- Công nghệ và Đào tạo (Bộ Y tế) cho biết: Năm 2013, Bộ Y tế đã phê duyệt Đề án khung phát triển sản phẩm quốc gia “Sản phẩm vắc xin phòng bệnh cho người” gồm 12 dự án khoa học và công nghệ và 7 dự án đầu tư. Năm 2017 – 2018, Bộ tiếp tục phê duyệt bổ sung 3 dự án khoa học và công nghệ vào Đề án khung. Như vậy, đến nay có 22 dự án; trong đó có 15 dự án khoa học và công nghệ (đang triển khai 9 dự án) và 7 dự án đầu tư (chưa có kinh phí triển khai). Trong số 9 dự án (với 11 nhiệm vụ) khoa học và công nghệ đang triển khai thực hiện có nhiều dự án đã đạt được kết quả bước đầu như: Dự án “Nghiên cứu phát triển sản phẩm vắc xin viêm não Nhật Bản trên tế bào Vero”, “Nghiên cứu phát triển sản phẩm vắc xin Hib cộng hợp”, “Nghiên cứu phát triển sản phẩm vắc xin bại liệt bất hoạt”, “Nghiên cứu phát triển sản phẩm vắc xin cúm mùa”…

Theo Tiến sỹ Nguyễn Ngô Quang, trong thời gian qua, mặc dù có nhiều khó khăn, vướng mắc về cơ chế, chính sách và chuyên môn kỹ thuật trong lĩnh vực nghiên cứu, sản xuất vắc xin nhưng với sự tâm huyết, nhiệt tình của các nhà khoa học, nhà quản lý, đơn vị chủ trì dự án đến nay, các dự án trong chương trình đã đạt được kết quả khả quan. Đặc biệt, nhiệm vụ hoàn thiện quy trình sản xuất vắc xin cúm mùa ở quy mô công nghiệp do Viện vắc xin và sinh phẩm y tế chủ trì đã được nghiệm thu đạt kết quả xuất sắc.

Theo kế hoạch, đến tháng 12/2018 sẽ có thêm một số nhiệm vụ được nghiệm thu. Ông Nguyễn Ngô Quang đề xuất, thời gian tới để các dự án triển khai hiệu quả, các tổ chức chủ trì dự án cần đẩy nhanh tiến độ thực hiện, bảo đảm hoàn thành đúng thời gian đã phê duyệt, chuẩn bị hồ sơ đề nghị phê duyệt các dự án cho giai đoạn tới. Ban Chủ nhiệm, các vụ, cục, đơn vị trực thuộc Bộ Y tế, Bộ Khoa học và Công nghệ tăng cường hướng dẫn, giám sát, hỗ trợ các dự án, nhiệm vụ trong quá trình triển khai thực hiện; xử lý kịp thời các khó khăn, vướng mắc. Đặc biệt, Bộ Khoa học và Công nghệ chủ trì, phối hợp với Bộ Y tế đề xuất Chính phủ cho kéo dài thời gian thực hiện Chương trình đến năm 2030…