Ảnh chỉ mang tính minh họa. (Nguồn: Đức Duy/Vietnam )

Năm 2016 khép lại với nhiều dấu ấn nổi bật trong lĩnh vực kinh tế, đối ngoại của Việt Nam. Chỉ tính riêng lĩnh vực xuất khẩu, ước cả năm đã đạt xấp xỉ 176 tỷ USD, tăng 8,6% so với cùng kỳ năm ngoái, đưa xuất siêu lên mức 2,68 tỷ USD.

Có được kết quả như trên có sự đóng góp không nhỏ của hoạt động xúc tiến thương mại trong việc hỗ trợ các doanh nghiệp nâng cao năng lực sản xuất, kinh doanh, tìm kiếm, mở rộng thị trường.

Tuy nhiên, trước quá trình hội nhập quốc tế sâu rộng, việc tham giam vào hàng loạt các hiệp định thương mại thế hệ mới (FTA) đang đặt ra nhiều yêu cầu cấp thiết phải đổi mới công tác xúc tiến thương mại, tạo động lực cho xuất khẩu tiếp tục tăng trưởng bền vững.

Đây cũng là nội dung được ông Bùi Huy Sơn, Cục trưởng Cục Xúc tiến thương mại (Bộ Công Thương) chia sẻ với VietnamPlus trong việc hỗ trợ, thúc đẩy xuất khẩu, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia trong thời gian tới.

– ​Ông đánh giá thế nào về việc phát triển thương mại của Việt Nam trong thời gian qua?

Ông Bùi Huy Sơn: Có thể đánh giá hết sức tổng quát trong giai đoạn vừa qua, đặc biệt là giai đoạn từ năm 1995 đến nay, chúng ta đã chứng kiến sự phát triển hết sức vượt bậc của hoạt động thương mại, trong đó có cả hoạt động thương mại trong nước lẫn thương mại với nước ngoài.

Điểm thứ hai là chất lượng hoạt động thương mại chúng ta đã nhìn thấy được sự phát triển hết sức đa dạng, cả về hình thức lẫn cách thức phát triển thương mại trong nước, chúng ta đã nhìn thấy những mô hình kinh doanh thương mại hết sức hiện đại được phủ rộng đến cả vùng sâu, vùng xa.

Còn ở nước ngoài, chúng ta cũng thấy sự phát triển mạnh mẽ của các thị trường xuất khẩu, đặc biệt là nhìn thấy kim ngạch thương mại của Việt Nam đã giữ được thế cân bằng hết sức nhanh chóng.

– ​Trong những giải pháp hiện nay, các chương trình xúc tiến thương mại đã có những đóng góp như thế nào nhằm nâng cao hoạt động xuất khẩu?

Ông Bùi Huy Sơn: Có thể thấy, năm 2016 hoạt động Xúc tiến thương mại đã được triển khai tích cực, nhằm hỗ trợ trực tiếp giúp doanh nghiệp tìm kiếm bạn hàng, tiếp cận thị trường thông qua việc tham gia các hội chợ, triển lãm trong nước và quốc tế, đón các đoàn khách mua hàng nước ngoài,…

Ngoài ra, các hoạt động hỗ trợ gián tiếp giúp nâng cao năng lực cạnh tranh, phát triển sản phẩm như các khóa đào tạo, tập huấn về kỹ năng nghiên cứu thị trường, phát triển thương hiệu, thiết kế, phát triển sản phẩm, ứng dụng công nghệ thông tin trong Xúc tiến thương mại cũng được triển khai sâu rộng.

Một kết quả rõ nét nhất là thông qua hoạt động xúc tiến thương mại đã hỗ trợ trực tiếp hàng trăm nghìn doanh nghiệp. Giá trị các hợp đồng thương mại, thỏa thuận kinh doanh chỉ tính riêng tại các hoạt động thuộc Chương trình Xúc tiến thương mại quốc gia năm 2016 đạt hơn 167 triệu USD và 190 tỷ đồng đóng góp tích cực vào việc duy trì đà tăng trưởng xuất khẩu của Việt Nam trong bối cảnh nhiều nước lân cận suy giảm.

Những đóng góp trên đã tạo ra những chuyển biến rõ nét đối với kim ngạch xuất khẩu của các ngành hàng xuất khẩu chủ lực của Việt Nam, đáng chú ý, một số thị trường xuất khẩu tiếp tục phát triển mạnh, trong đó có các thị trường truyền thống như Hoa Kỳ có tốc độ tăng kim ngạch xuất khẩu khoảng 15%, EU tăng 7,4%, Trung Quốc tăng 23,9%, Hàn Quốc tăng 26,9%.

Kết quả trên thể hiện nỗ lực trong các biện pháp giữ vững trọng tâm khai thác các thị trường xuất khẩu chủ lực của Việt Nam đang tiếp tục phát huy hiệu quả tốt, cũng như từng bước tận dụng các lợi thế của các Hiệp định thương mại tự do đã ký kết.

Còn trong nước, thông qua chương trình Xúc tiến thương mại, các sản phẩm và hàng hóa của Việt Nam cũng đạt được nhiều kết quả nổi bật, tỷ lệ hàng Việt tại nhiều địa bàn chiếm tới gần 90%.

Ông Bùi Huy Sơn, Cục trưởng Cục Xúc tiến thương mại. (Ảnh: Đức Duy/Vietnam )

– Dự báo năm 2017, kinh tế thế giới và trong nước vẫn tiếp tục khó khăn, vậy theo ông hoạt động Xúc tiến thương mại thời gian tới cần đổi mới như thế nào để góp phần thúc đẩy xuất khẩu?

Ông Bùi Huy Sơn: Trong bối cảnh hiện nay, thúc đẩy xuất khẩu sẽ vẫn tiếp tục là nhiệm vụ quan trọng và do vậy hoạt động Xúc tiến thương mại cũng cần đẩy mạnh.

Về cách triển khai trong thời gian tới, các hoạt động Xúc tiến thương mại sẽ tập trung vào việc hỗ trợ xuất khẩu các sản phẩm có giá trị gia tăng và các sản phẩm mang thương hiệu Việt Nam để dần xác lập chỗ đứng vững bền trên thị trường thế giới đối với sản phẩm mang thương hiệu Việt Nam.

Bên cạnh đó, các chương trình Xúc tiến thương mại cũng tập trung hỗ trợ các doanh nghiệp tìm kiếm các cơ hội thị trường để từ đó đẩy mạnh xuất khẩu sang thị trường truyền thống như Hoa Kỳ, EU, Trung Quốc, Hàn Quốc, Nhật Bản và các nước ASEAN cũng như khai thác thêm các thị trường có tiềm năng như châu Phi và Trung Đông.

Còn đối với những mặt hàng cụ thể, phía Bộ Công Thương sẽ tập trung vào các mặt hàng Việt Nam có lợi thế so sánh cao và những mặt hàng có thế mạnh như thuỷ sản và nông sản, thực phẩm chế biến, dệt may, da giầy…

Đặc biệt là đẩy mạnh hỗ trợ xúc tiến xuất khẩu các mặt hàng có giá trị gia tăng, xuất khẩu bằng thương hiệu của Việt Nam và hỗ trợ các hoạt động nghiên cứu, thiết kế, sáng tạo giá trị cho sản phẩm sản xuất trong nước, phục vụ các thị trường ngách, yêu cầu cao nhưng giá trị lớn.

Ảnh chỉ mang tính minh họa. (Nguồn: TTXVN)

– Việt Nam đã đàm phán và ký kết một loạt các hiệp định thương mại tự do (FTA) trong thời gian qua, riêng FTA với Hàn Quốc ông đánh giá như thế nào về những tác động của hiệp định này với thương mại của Việt Nam?

Ông Bùi Huy Sơn: Hiệp định thương mại song phương giữa Việt Nam và Hàn Quốc (VKFTA) chính thức có hiệu lực từ tháng 12/2015 và hai nước đã thông qua đã thông qua chương trình công tác để thực hiện hiệp định này một cách thiết thực hơn.

Ngay từ khi đàm phán và ký kết hiệp định, chúng ta cũng đánh giá và phân tích rất rõ những tác động tích cực cũng như những sức ép, thách thức từ việc thực hiện hiệp định tự do song phương với một đối tác thương mại có nhiều lợi thế.

Tuy nhiên, chính Hàn Quốc không chỉ là một đối tác thương mại lớn, thị trường tiềm năng cho xuất khẩu của Việt Nam mà đồng thời là một nguồn đầu tư lớn vào Việt Nam.

Trên thực tế, năm 2016 là năm đầu tiên thực hiện hiệp định thì Hàn Quốc đã chiếm vị trí là nhà đầu tư lớn nhất vào Việt Nam cả về số dự án, cả về giá trị vốn đầu tư và chúng tôi hết sức kỳ vọng với thỏa thuận vừa qua giữa hai bên thì việc thực hiện hiệp định tự do song phương vốn đã yêu cầu sự tham gia của cả hai phía sẽ đồng bộ hơn, sẽ có hiệu quả cao hơn và thực sự phát huy được tác dụng các cam kết trong hiệp định.

– Xin cảm ơn ông./