Lần đầu tiên, ghép phổi thành công cứu sống bệnh nhi 7 tuổi

Sáng 22/2, Học viện Quân y tổ chức gặp mặt báo chí thông báo về thành công của ca ghép phổi từ người cho sống đầu tiên tại Việt Nam, cứu bệnh nhi 7 tuổi thoát khỏi nguy cơ tử vong vì căn bệnh giãn phế quản bẩm sinh.

Các chuyên gia y tế thông báo về sự thành công của ca ghép phổi đầu tiên. Ảnh: Mai Anh

Theo Thiếu tướng, GS.TS Đỗ Quyết, Giám đốc Học viện Quân y, bệnh nhi là Ly Chương Bình (7 tuổi, huyện Quản Bạ, tỉnh Hà Giang. Bệnh nhân bị giãn phế quản bẩm sinh lan tỏa hai phổi nên luôn rơi vào tình trạng suy hô hấp trầm trọng, suy dinh dưỡng nặng, có thể tử vong bất cứ lúc nào. Và chỉ có ghép phổi thì bệnh nhi mới có cơ hội được cứu sống.

Rất may là từ tháng 6 – 10/016, Học viện đã tích cực xây dựng đề cương nghiên cứu, cử cán bộ đi khảo sát, trao đổi kinh nghiệm về ghép phổi tại Bệnh viện Đại học Okayama – Nhật Bản và đón đoàn chuyên gia của nước bạn sang trao đổi kinh nghiệm, tư vấn về ghép phổi cho Học viện.

Tháng 11/2016, Học viện Quân y được Bộ Khoa học và Công nghệ giao nhiệm vụ thực hiện đề tài: “Nghiên cứu ghép thùy phổi hoặc một phổi từ người cho sống và người cho chết não”, mã số KC.10.10/16-20 thuộc Chương trình “Nghiên cứu ứng dụng và phát triển công nghệ tiên tiến phục vụ bảo vệ và chăm sóc sức khỏe cộng đồng”. Chủ nhiệm đề tài là Thiếu tướng, GS.TS Đỗ Quyết.

Sau khi nhận nhiệm vụ, Học viện Quân y đã tích cực triển khai nghiên cứu, chuẩn bị cơ sở vật chất, trang thiết bị, vật tư, thuốc, hóa chất… và cử cán bộ đi học tập kỹ thuật, trao đổi kinh nghiệm ghép phổi trên người tại Bệnh viện Đại học Okayama, Nhật Bản.

Đồng thời, Học viện cũng phối hợp với các bệnh viện trong nước để lựa chọn bệnh nhân có chỉ định ghép phổi. Ngày 14/1/2016, Học viện đã cùng với Bệnh viện Nhi Trung ương lựa chọn cháu Ly Chương Bình để chẩn đoán. Sau khi tiếp nhận bệnh nhân, Học viện đã tiến hành khám, xét nghiệm, mời chuyên gia trong, ngoài nước hội chẩn, chẩn đoán và kết luận cháu Ly Chương Bình bị giãn phế quản bẩm sinh lan tỏa 2 phổi, biến chứng suy hô hấp, tâm phế mạn, suy dinh dưỡng độ III, có chỉ định ghép phổi.

Sau khi bố và bác ruột cháu bé đồng ý cho một phần phổi, ngày 21/2, các bác sĩ Bệnh viện Quân y 103, Học viện Quân Y đã phối hợp với các chuyên gia Nhật Bản thực hiện thành công ca ghép phổi cho bệnh nhi.

Thông tin vui là sau mổ, sức khỏe của cả hai người cho phổi đều ổn định. Người nhận phổi hiện đang được theo dõi, các chỉ số sinh tồn đều ổn định, đang được điều trị tích cực. Như vậy, đây là ca ghép phổi từ người cho sống đầu tiên thành công tại Việt Nam.

So với ghép tạng khác, ghép phổi là một trong những cuộc ghép rất khó, bởi phổi là cơ quan hô hấp đảm bảo oxy cho cơ thể. Do đó, các chuyên gia y tế phải lựa chọn, đánh giá kỹ càng về tình trạng phổi của người cho, người nhận. Một ca ghép thành công cũng còn liên quan đến các vấn đề khác như: Tim mạch, nhiễm khuẩn, quá trình mang phổi ra và ghép, rồi quá trình chăm sóc để thành một phổi khoẻ, đảm bảo mọi chức năng trong cơ thể mới…

GS.TS Đỗ Quyết cho biết, phổi có chức năng giãn nở nên dù cắt một thuỳ phổi, một phần phổi, thậm chí chỉ còn một thuỳ phổi cũng có thể giãn nở chiếm đầy khoang ngay lập tức, thực hiện chức năng của phổi. Đây là lý do chỉ sau một ngày phẫu thuật cắt một phần phổi để ghép cho bệnh nhi, cả hai người cho phổi đã khoẻ mạnh.

Ông Oto Takahiro, Giám đốc Trung tâm Ghép tạng, Bệnh viện Đại học Okayama, Nhật Bản, tin tưởng ca ghép phổi thứ 2 các bác sĩ Việt Nam có thể thực hiện tốt. Tỷ lệ sống sót sau 5 năm được ghép phổi dự kiến là 80%.

Theo chuyên gia của Nhật, bệnh nhi 7 tuổi của Việt Nam được ghép phổi lần này có thể sống đến 60,70 thậm chí 80 tuổi. Với trẻ con, một phần phổi của người lớn cũng đủ để trẻ phát triển bình thường.

Trước đó tháng 7/2016, Bệnh viện Trung ương Huế cũng tiến hành ghép khối tim – phổi cho một bệnh nam 40 tuổi. Tuy nhiên ca ghép từ sự hiến tặng của một bệnh nhân bị chết não này không thành công, bệnh nhân qua đời sau 5 ngày được ghép.

Theo các chuyên gia y tế, việc thực hiện thành công ca ghép phổi đầu tiên trên người của Học viện Quân y là bước tiến mới trong chuyên ngành ghép tạng ở Việt Nam, mang lại hy vọng cho những bệnh nhân cần được ghép phổi. Bệnh nhân xơ hóa phổi, ung thư phổi và nhất là bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính (một căn bệnh có xu hướng ngày càng tăng ở Việt Nam)…

Hiện có hai hướng phát triển ghép phổi, đó là ghép phổi từ người sống chết não và ghép phổi từ người bình thường.

Phương Liên (TTXVN)