Tiếp sức cho nền kinh tế đầu tàu thế giới

Mặc dù đã được lưỡng viện thông qua và dự kiến sớm được ban hành thành luật, hiện vẫn tồn tại hai luồng quan điểm trái chiều đối với gói hỗ trợ khổng lồ này. Giới quan sát nhận định tác động của gói cứu trợ này tới người tiêu dùng vẫn là điều khó đoán định.

Ngay từ khi được đưa ra, dự luật này đã vấp phải sự phản đối mạnh mẽ của các nhà lập pháp đảng Cộng hòa. Chính vì vậy, đảng Dân chủ đã phải sử dụng chiến lược bỏ phiếu theo đảng để mở đường cho việc tranh luận về một giải pháp ngân sách trong tài khóa 2021, với các hướng dẫn chi tiêu cho việc hỗ trợ nền kinh tế trong đại dịch. Với chiến lược này, đảng Dân chủ có một công cụ pháp lý để gói kích thích trên được thông qua bất chấp sự phản đối của đảng Cộng hòa.

Các nhà lập pháp đảng Cộng hòa chỉ trích đảng Dân chủ tự ý theo đuổi gói cứu trợ, gọi kế hoạch này là chi tiêu lãng phí không cần thiết, đồng thời cho rằng đảng Dân chủ muốn thúc đẩy “những thay đổi chính sách không liên quan mà họ không thể thông qua một cách trung thực” và gần 2.000 tỷ USD chi tiêu cứu trợ là không cần thiết.

Ngoài ra, các nghị sĩ đảng Cộng hòa cũng lo ngại gói kích thích này sẽ khiến thâm hụt ngân sách của Mỹ phình to hơn. Trước đó, Văn phòng Ngân sách quốc hội (CBO) Mỹ cho biết trong năm nay, tổng số nợ của chính phủ liên bang dự kiến sẽ vượt quá quy mô của nền kinh tế, đó là chưa bao gồm gói kích thích trị giá 1.900 tỷ USD. Trong tài khóa 2020 kết thúc vào tháng 9 năm ngoái, thâm hụt ngân sách liên bang Mỹ là 3.100 tỷ USD, cao nhất từ trước tới nay. Chỉ trong 3 tháng đầu tiên của tài khóa 2021, Washington chứng kiến mức thâm hụt kỷ lục 572,9 tỷ USD, tăng 60,7% so với cùng kỳ năm trước. Vì gói cứu trợ này, theo Cục Quản lý hành chính và ngân sách Mỹ (OMB), chính quyền sẽ buộc phải cắt giảm nhiều khoản chi khác như hỗ trợ các khoản vay cho sinh viên, hỗ trợ của liên bang trong chương trình bảo hiểm y tế quốc gia Medicare hay chương trình nhà ở, thu thuế, bảo vệ nhà đầu tư và hoạt động hỗ trợ người thất nghiệp quốc gia.

Bên cạnh đó, một số chuyên gia kinh tế lo ngại rằng khoản hỗ trợ trực tiếp 1.400 USD cho mỗi người dân là một sự lãng phí nguồn lực chính phủ, hay lượng tiền quá lớn bơm vào nền kinh tế có thể khiến lạm phát bùng nổ. Với gói kích cầu 1.900 tỷ USD được phê chuẩn, nước Mỹ sẽ chi tổng cộng hơn 5.000 tỷ USD để kích cầu kể từ khi đại dịch COVID-19 bùng phát, tương đương khoảng 25% Tổng sản phẩm quốc nội (GDP) hằng năm của nước này.

Trái với quan điểm trên, đảng Dân chủ cho rằng gói cứu trợ là “liều thuốc” cần thiết để vực dậy nền kinh tế Mỹ đang đình trệ cũng như giải quyết gánh nặng tài chính cho các hộ gia đình. Tổng thống Joe Biden ca ngợi gói cứu trợ sẽ tạo động lực lớn cho nền kinh tế khi mang lại hàng triệu việc làm mới và giúp GDP tăng thêm 1.000 tỷ USD. Dự luật này sẽ giúp Mỹ có thể chiến thắng đại dịch khi đẩy nhanh quá trình sản xuất và phân phối các loại vaccine ngừa COVID-19, trợ giúp những gia đình đang gặp khó khăn nhất để vượt qua thời điểm hiện nay và đảm bảo cơ hội tồn tại cho các doanh nghiệp nhỏ của Mỹ. Lãnh đạo phe đa số tại Thượng viện Chuck Schumer đã ca ngợi dự luật là “việc quan trọng nhất để giúp đỡ người nghèo và người dân lao động trong nhiều thập niên” và là “một kế hoạch tuyệt vời”.

Một phố mua sắm ở New York, Mỹ. Ảnh: THX/TTXVN